Deloitte เผยสูตร(ไม่)ลับสร้าง ‘AI-Ready Culture’

ในบทความนี้ Skooldio จะพาไปดู สูตร(ไม่)ลับ ขององค์กรที่ใช้ AI แล้วได้ผลลัพธ์ดี มีประสิทธิภาพสูงจากรายงานของ Deloitte ว่าองค์กรเหล่านี้มีอะไรที่เหมือนกันบ้าง แล้วเขาสร้างวัฒนธรรมองค์กรกันยังไงเพื่อให้การใช้ AI สามารถช่วยขับเคลื่อนธุรกิจได้อย่างแท้จริง

ทำไม Culture ถึงสำคัญ? 

Technology isn’t the biggest challenge. Culture is – HBR 

‘วัฒนธรรมองค์กร’ มีบทบาทสำคัญมากต่อ AI Transformation มันสามารถเป็นได้ทั้งแรงผลักดันหรืออุปสรรค ข้อมูลผลการสำรวจของ Deloitte ในปี 2019 ชี้ให้เห็นว่า องค์กรที่มีวัฒนธรรมแบบ data-driven มักบรรลุเป้าหมายทางธุรกิจได้เกินความคาดหมายถึงสองเท่า

organizations with the most data-driven cultures were twice as likely to significantly exceed business goals – Deloitte

McKinsey ระบุว่า Change management ในยุค AI ต้องใช้วิธีการบริหารแบบใหม่ ที่ไม่เพียงให้พนักงานเป็นแค่ “ผู้ทดลองใช้” แต่ทำให้พวกเขากลายเป็น “ผู้เร่งศักยภาพ” หรือ accelerators ของ Gen AI โดยมีส่วนร่วมในการทดลอง ลงมือสร้างสรรค์ และพัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง

วิธีสร้าง AI-Ready Culture 

รายงานจาก Deloitte พบว่าองค์กรที่ประสบความสำเร็จในการนำ AI มาใช้ ได้ผลลัพธ์ด้าน AI ดีที่สุดมักมีคุณลักษณะบางอย่างร่วมกัน ได้แก่ Organizational Trust, Data Fluency และ Agility 

สร้างรากฐานด้วย “ความไว้วางใจ”

หากพนักงานไม่ไว้วางใจผลลัพธ์ที่ AI สร้างขึ้น เขาก็จะไม่ไว้วางใจการตัดสินใจของมันด้วยเช่นกัน และ Gen AI ก็จะแทบไม่มีโอกาสที่จะถูกนำไปใช้ในวงกว้าง เพื่อสร้างคุณค่าที่แท้จริงได้เลย

ความไว้วางใจ หรือ Trust สร้างขึ้นบนพื้นฐานของ ความสามารถ (competence) และ ความตั้งใจ (intent) ซึ่งการสร้างความไว้วางใจก็ต้องประกอบด้วยสองส่วนสำคัญ ได้แก่ 

1. ความเชื่อมั่นในความสามารถของระบบ: พนักงานเชื่อว่าองค์กรมีความสามารถในการสร้างระบบ AI ที่ใช้งานได้จริง
2. ความเชื่อมั่นในความตั้งใจของผู้นำ: พนักงานเชื่อว่าองค์กรจะใช้เทคโนโลยีเพื่อประโยชน์ของพนักงาน ไม่ใช่เพื่อทำลายหรือแทนที่พวกเขา 

นอกจากนี้ความไว้วางใจก็ต้องมาพร้อมกับการตรวจสอบและธรรมาภิบาล (Governance) ที่ชัดเจน มีกำหนดนโยบายการใช้งาน AI ที่เหมาะสม จัดตั้งคณะกรรมการกำกับดูแล AI และสิ่งสำคัญคือการมี human-in-the-loop หรือ มีมนุษย์อยู่ในวงจรการใช้งานเพื่อตรวจสอบการหลอนของ AI (hallucinations), อคติ (biases), หรือการรั่วไหลของข้อมูลต่าง ๆ

ปลูกฝัง Data Fluency ทั่วองค์กร

Andrew Beers, CTO ของ Tableau กล่าวว่า 

“In order for there to be AI success, people will have to change their relationship with data,”

แสดงให้เห็นว่าเพื่อให้การนำ AI มาใช้ประสบความสำเร็จ คนในองค์กรเองก็จะต้องปรับเปลี่ยนวิธีคิดและพฤติกรรมที่แต่ละคนมีต่อข้อมูล องค์กรควรปูความรู้พื้นฐานด้านข้อมูล Data Literacy และ การคิดเชิงวิพากษ์ Critical Thinking ของพนักงานในทุกระดับ เพื่อให้พนักงานทุกคนสามารถถามคำถามที่ถูกต้อง และค้นหาข้อมูลที่เหมาะสมเพื่อแก้ปัญหาในการทำงานได้

นอกจากนี้การพัฒนาทักษะ Data Literacy จะช่วยให้พนักงานมั่นใจและเชื่อมั่นใน AI มากขึ้น ซึ่งจะทำให้องค์กรมีโอกาสประสบความสำเร็จและได้ผลลัพธ์ที่ดีมากขึ้นตามไปด้วย แต่การเชื่อมั่นก็ไม่ได้หมายความว่าเราจะทำตามผลลัพธ์ของ AI แบบไม่ตั้งคำถามหรือคิดวิเคราะห์ก่อน ผลลัพธ์ที่ได้นั้นยังต้องตรวจสอบและทดสอบอย่างต่อเนื่อง 

สนับสนุนพนักงานให้มี “ความคล่องตัว” (Agility)

ผู้นำต้องช่วยให้คนในองค์กรคุ้นเคยกับแนวคิด “Fail-Fast, Pivot” หรือ ล้มเหลวให้เร็ว แล้วปรับทันที เพราะเมื่อองค์กรมีการลงทุนด้าน AI การลงมือทำ ทดลองสิ่งใหม่อย่างต่อเนื่อง ยอมรับความล้มเหลวเพื่อเรียนรู้ก็ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่จำเป็น

การสร้างวัฒนธรรมที่สนับสนุนการทดลองเองก็เป็นสิ่งสำคัญ ผู้นำควรสนับสนุนให้พนักงานได้สำรวจทดลองใช้เครื่องมือ AI ในสภาพแวดล้อมที่อาจมีอุปสรรคไม่มาก เสี่ยงต่ำ เช่น การให้พนักงานใช้ AI ช่วยร่างอีเมล, สร้างสไลด์นำเสนอ 

การสร้างพื้นที่ปลอดภัยในการทดลองและเปิดโอกาสให้พนักงานได้ลองผิดลองถูกจะช่วยลดความกลัว และ ช่วยเรื่องความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งนั่นมีความสำคัญอย่างมากต่อความสำเร็จระยะยาวในการทำ AI Transformation 

ผู้นำต้องเป็นต้นแบบ

ในการจะสร้าง AI-Ready Culture ผู้นำมีความสำคัญมาก โดยผู้นำเองก็ควรต้องเป็นแบบอย่างให้กับพนักงานในการใช้เครื่องมือ AI 

ยกตัวอย่างเช่นที่ McKinsey ผู้บริหารระดับสูงจะใช้ Lilli (แพลตฟอร์ม Gen AI ภายในของ McKinsey) และตั้งคำถามในการประชุมทีมเสมอว่า “คุณได้ถาม Lilli หรือยัง?” เมื่อผู้นำเป็นต้นแบบแบบนี้ก็จะช่วยส่งเสริมให้การใช้งาน AI กลายเป็นส่วนหนึ่งของพนักงาน กระตุ้นให้พนักงานมอง AI เป็น สมาชิกในทีม ไม่ใช่แค่เครื่องมือ

และแน่นอนว่าการนำเทคโนโลยีใหม่ ๆ อย่าง AI เข้ามาใช้ในองค์กรไม่ใช่แค่เรื่องของเทคโนโลยี แต่คือการบริหารจัดการ “คน” และ “ความรู้สึก” ด้วย เป็นธรรมดาที่พนักงานอาจจะรู้สึกว่าไม่อยากเอาด้วย ไม่ว่าจะเป็นเพราะความกลัว หรือ ความยากลำบากในการเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ 

การที่พนักงานไม่ยอมรับ แทนที่ผู้นำจะมองว่าสิ่งนั้นเป็นปัญหาหรืออุปสรรค นั่นคือสัญญาณที่บ่งบอกว่ามีบางอย่างรอการแก้ไขอยู่ ผู้นำสามารถชวนคนที่ไม่ยอมรับหรือยังไม่ได้ใช้ AI เข้ามามีส่วนร่วมตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อจะได้ทำความเข้าใจว่าพวกเขามีจุดติดขัดตรงไหน กังวลอะไร เพื่อที่จะได้แก้ปัญหาก่อนมันจะลบลุกลามกลายเป็นเรื่องใหญ่ 

และเมื่อสิ่งที่พวกเขากังวลได้รับการรับฟัง ข้อสงสัยต่าง ๆ ได้รับการแก้ไขอย่างจริงใจ พวกเขาก็อาจมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนมาเป็น ผู้สนับสนุน (advocates) ช่วยสร้างแรงผลักดันให้องค์กรมีความสามัคคีมากขึ้น

การสนับสนุนจากพนักงาน

นอกจากนี้การเปลี่ยนแปลงไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพราะรับนโยบายจากผู้นำมาแล้วจบแต่ต้องอาศัยการมีส่วนร่วมจากพนักงานด้วย องค์กรอาจมองหาพนักงานที่เป็น ‘Super Users’ มาเป็นแกนนำในการช่วยขับเคลื่อน ผลักดันการเปลี่ยนแปลงในองค์กร หรือตั้งคลับเพื่อรวบรวมพนักงานที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ มาแลกเปลี่ยนเคล็ดลับกัน ปรับการฝึกอบรมให้เหมาะกับแต่ละกลุ่ม

สุดท้ายการวัดผลเชิงกลยุทธ์ เป็นอีกหนึ่งรากฐานสำคัญของการนำ Gen AI มาใช้ให้เกิดประสิทธิภาพ การที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล หรือ data-driven จะช่วยให้เราสามารถปรับปรุงได้แบบเรียลไทม์ เพื่อให้การนำเทคโนโลยี AI มาใช้จะได้ผลลัพธ์ที่สร้าง impact ให้ธุรกิจได้จริง ๆ

แม้การ Transformation ที่ประสบความสำเร็จจะต้องใช้เวลา แต่อย่าลืมที่จะให้การสนับสนุนพนักงานและเฉลิมฉลองความสำเร็จระหว่างทาง สิ่งเหล่านี้จะกลายเป็นกุญแจสำคัญสู่การที่องค์กรมีวัฒนธรรมที่ขับเคลื่อนด้วย AI อย่างแท้จริง

หลักสูตรผู้นำยุค AI สู่การสร้าง AI-First Company อย่างแท้จริง

Digital Leadership Bootcamp รุ่นที่ 6 หลักสูตรเดียวที่จะติดอาวุธทางความคิดและกลยุทธ์ เพื่อยกระดับคุณสู่การเป็น “AI-Ready Leader” ที่สามารถ:

• เปลี่ยนความท้าทายให้เป็นโอกาส: วางกลยุทธ์ AI ที่สร้างผลตอบแทนได้จริง และขับเคลื่อนการเติบโตขององค์กรอย่างยั่งยืน
• ผสานธุรกิจและเทคโนโลยีเข้าด้วยกัน: สร้างระบบนิเวศดิจิทัล (Digital Ecosystem) ที่แข็งแกร่งให้พร้อมในการทำ AI Transformation
• ปลดล็อกศักยภาพทีม: สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่กล้าคิด กล้าลงมือทำ และพร้อมรับมือกับทุกความท้าทายในโลกดิจิทัลไปด้วยกัน

การันตีเสียงตอบรับจากผู้บริหาร 5 รุ่นที่ผ่านมา ว่าเป็นหลักสูตรที่ Transform องค์กรได้จริง และที่สำคัญ! คุณจะพร้อมใช้ความรู้จาก Bootcamp นี้ในการวางกลยุทธ์ธุรกิจปี 2026 ได้ทันที ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม พร้อมดาวน์โหลด Syllabus

---

References 

Reconfiguring work: Change management in the age of gen AI | QuantumBlack AI by McKinsey

How to build an AI-ready culture | Deloitte

Four critical strategies for sustainable gen AI adoption | McKinsey & Company