หยุด! ยัดเยียด AI จนทีมหลอน ก่อนที่ Talent จะหายไป

เมื่อ AI กลายเป็นประเด็นหลักของทุกองค์กร เราจะเตรียม ‘คน’ และ ‘องค์กร’ ให้พร้อมได้อย่างไร โดยไม่ทำให้รู้สึกถูกกลืนหรือถูกแทนที่

สรุป Session Rise with AI: How to empower and prepare people, not overwhelm them โดยดร. ภิรตา ภักดีสัตยพงศ์ – PARTNER, PwC South East Asia Consulting PMAT EXECUTIVE COMMITTEE ในงาน Thailand HR Tech 2025 

5 สิ่งที่สำคัญที่จะเตรียม People และ Organization ให้พร้อมในยุค AI

1. จุดเริ่มต้นสำคัญคือ ‘คน’

องค์กรต้องมั่นใจก่อนว่าบุคลากรมีทักษะที่เหมาะสม ไม่ใช่แค่ส่งไปอบรมแล้วจบ แต่ควรออกแบบการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับชีวิตการทำงานจริง (day-in-the-life) โดยให้พนักงานเห็นว่า AI สามารถช่วยเสริมศักยภาพและประสิทธิภาพงานในแต่ละจุดได้อย่างไร

2. AI คือเครื่องมือ ไม่ใช่ศัตรู

ต้องสื่อสารให้ชัดเจนว่า AI ไม่ได้ถูกนำมาเพื่อแย่งงานคน แต่เป็นเครื่องมือที่ช่วย “enable” ให้คนทำงานได้ดีขึ้น

3. องค์กรควรเตรียม infrastructure ให้พนักงานมีพื้นที่ได้ทดลอง

4. จริยธรรมการใช้ AI (AI Ethics)

แม้ใครก็ใช้ AI ได้ แต่จะทำอย่างไรให้เกิดความโปร่งใส (Transparent) น่าเชื่อถือ (Trust) และปราศจากอคติ (Unbiased) เพราะพอมันอคติขึ้นมา ผิด คนก็เลิกใช้

5. ปลูกฝัง Growth Mindset

องค์กรต้องสร้างทัศนคติที่เปิดรับการเปลี่ยนแปลงให้แก่บุคลากร พร้อมเรียนรู้และเติบโตไปกับ AI อย่างต่อเนื่อง

Hopes and Fears

Change Pressure

พนักงานรู้สึกเหนื่อยล้ากับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตลอดเวลา ทั้งระบบการทำงานใหม่ เทคโนโลยีใหม่ หรือโครงสร้างองค์กรที่เปลี่ยนไป

Resignation

ความไม่มั่นคงและความเครียดจากการเปลี่ยนแปลง ส่งผลให้หลายคนตัดสินใจลาออกจากองค์กร

Cost of Living

รายได้ไม่พอกับค่าครองชีพที่เพิ่มสูงขึ้น หลายคนต้องดิ้นรน “ชักหน้าไม่ถึงหลัง” และส่งผลต่อความผูกพันกับองค์กร

Skill Valued

พนักงานเริ่มตั้งคำถามว่า “ทักษะของฉันยังมีคุณค่าอยู่ไหม?” โดยเฉพาะเมื่อเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้ามาแทนที่บางความสามารถแบบเดิม

Generative AI is Coming

วันนี้ เราจะมาลงลึกในประเด็นนี้ – การมาถึงของ Gen AI กำลังเปลี่ยนเกมอย่างรวดเร็ว แล้วคนในองค์กรจะรับมืออย่างไร?

จากผลการสัมภาษณ์และเก็บข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ AI พบว่า ประเทศไทยค่อนข้าง positive กับการนำ AI มาใช้ พนักงาน 64% รู้สึกเชื่อว่า AI ใช้แล้วดี คนไทย 90% เชื่อว่า AI สามารถสร้างโอกาสได้ 87%

แต่ในความจริงแล้วเพียง 1 ใน 3 ของคนไทยที่มีโอกาสได้ใช้งาน AI ในชีวิตจริง

38% ของคนไทย ไม่รู้ว่าจะเริ่มใช้ Generative AI อย่างไรในการทำงาน – ซึ่งถือว่าสูงที่สุดในอาเซียน

และที่น่าตกใจที่สุดคือ 34% ไม่รู้แม้แต่จะดาวน์โหลดแอปฯ หรือเริ่มต้นใช้งานอย่างไร – ตัวเลขนี้ สูงที่สุดในโลก

องค์กรควรแก้สองจุดนี้ให้ได้ การแก้ปัญหาไม่ควรเริ่มจากแค่การจัดคลาสฝึกอบรมแบบเดิม ๆ แต่ต้องให้ Upskill ผ่านบริบทจริง (A Day in the Life)

เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมาได้มีรายงาน Global AI Jobs Barometer โดยใช้ข้อมูลกว่า 1 พันล้าน Data Points เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของ AI ต่อการทำงาน ผลิตภาพ และค่าจ้าง พบว่า

Industry ที่ใช้ AI มี Productivity ดีขึ้น 3 เท่า โดยวัดจาก Revenue Per Headcount

100% ของ industry ต้องการเพิ่ม AI Usage

ถ้า jobs มีคำว่า ai ค่าแรงจะสูงขึ้น 56%

Growth Rate ของค่าแรงเพิ่มขึ้น 2 เท่า

สกิลเปลี่ยนเร็วกว่าปกติ 66%

เรื่องการจ้างงาน หลายคนบอกว่า AI ทำให้คนมีงานน้อยลง แต่จากผลสำรวจล่าสุดกลับพบว่า AI ไม่เพียงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน แต่ยังส่งผลให้เกิดตำแหน่งงานใหม่มากขึ้น โดยเฉพาะสายงานด้าน Automation ที่มีแนวโน้มได้รับค่าตอบแทนสูงขึ้นกว่าเดิม

ในด้านสกิล บางคนอาจมองว่า AI ทำให้มนุษย์คิดน้อยลงหรือพึ่งพาตัวเองน้อยลง แต่ความจริงแล้ว งานที่เกี่ยวข้องกับ decision-making และ complex problem solving ยังคงต้องอาศัยมนุษย์อย่างขาดไม่ได้

HR สามารถเป็นผู้นำเสนอแนวทางที่ชัดเจน ว่าจะเริ่มต้นกับ AI อย่างมีระบบและยั่งยืนได้อย่างไร

1. เริ่มที่ ‘สกิล’ ก่อน

Fundamental Skills ทักษะพื้นฐานที่พนักงานทุกคนควรมี เช่น ความเข้าใจใน AI, การใช้ AI Tools ในชีวิตประจำวัน และ Technical AI Development Skills: ทักษะเฉพาะทาง สายเทคนิค

2. ต่อมาดูที่ Role

องค์กรควรดูว่าแต่ละบทบาทต้องใช้ AI อย่างไร แล้วจึงค่อยพิจารณา Reskill / Upskill หรือจ้างใหม่:

– Business: Pod Leader, Business Analyst, Prompt Engineer

– Technical: Model Engineer (สำหรับ testing / Model Training)

3. Learning

ต้อง Tailor-Made และ Anywhere, Anytime การเรียนรู้ควรมีความยืดหยุ่นและเฉพาะบุคคล:

– Personal: เรียนในสิ่งที่เหมาะกับบทบาทและความสามารถของแต่ละคน

– Technical: สำหรับสายเทคนิค ต้องมี learning path ที่ลึกกว่า

– Enterprise: องค์กรต้องเตรียมระบบที่รองรับการเรียนรู้ได้ทั่วทั้งองค์กร

– Ambition: พนักงานควรเห็นว่า ถ้าอยากเติบโต ต้องเรียนอะไรเพิ่มเติม

4. Risk & Ethical

ก่อนจะ Go Live ระบบ AI องค์กรต้องเข้าใจความเสี่ยง:

– Data risks : ใช้ข้อมูลผิดแหล่ง อาจผิดกฎหมายหรืออันตราย

– Model & Bias Risks: โมเดลที่เทรนจากข้อมูลเก่าอาจเก่าไป หรือมี Bias

– Prompt/Input Risks: คำสั่งที่เขียนผิด ทำให้ผลลัพธ์ผิดเพี้ยน

– User risks : User error ต่าง ๆ การใช้ผิด หรือเจอ Hallucination ที่ดูเหมือนจริงแต่ไม่จริง

ต้องมี Responsible AI (RAI) และสร้าง AI Governance ที่เข้มแข็ง นั่นคือ ความโปร่งใส (Ethical & Societal), ความปลอดภัย (Performance & Security) และ ระบบตอบต้องมีมาตรฐาน น่าเชื่อถือ และไม่ Bias

Growth Mindset

รากฐานสำคัญของการปรับตัว การนำ AI มาใช้ให้สำเร็จ ต้องเริ่มจากการสร้างทัศนคติที่ดี วิธีการสร้างคือ

• Future-Positive Mindset: เปิดรับไอเดียใหม่ ๆ กล้าลอง
• Agile Mindset: พร้อมเปลี่ยนแปลง ทดลอง และเรียนรู้
• Comfort with Ambiguity: ยืดหยุ่นกับสิ่งที่ไม่แน่นอน
• Collective Mindset: ทำงานร่วมกับผู้อื่นด้วยความเชื่อใจ

5 Key Actions for Business

จะเตรียมคนในองค์กรยังไงให้ใช้ AI แล้วไม่รู้สึก Overwhelm

1. ใช้ AI for Enterprise-wide transformation

คนอาจจะเข้าใจว่าเอา AI มาลด Head Count แต่ความจริงแล้ว เราเอามาเพิ่ม Value ให้องค์กร

2. Treat AI as a Growth Strategy

เอามาสร้าง Creativity และลดเวลาการทำงาน เอาเวลาที่เหลือไปสร้าง Growth ในองค์กร

3. Prioritise Agentic AI

นำ Agentic AI ที่มาช่วยคิด ทุ่นแรงคนได้จริง ๆ มาใช้ เพื่อเพิ่มกำลังการทำงาน

4. Enable Your Workforce Has The Skills To Make The Most Of AI’s

ไม่ต้องเทรนทุกคนให้ลึก แต่ให้ใช้เป็นในงานที่ตัวเองทำ

5. สร้าง Trust กับ AI ในองค์กร

เพราะถ้าคนไม่เชื่อ AI ก็จะไม่มีวันถูกใช้จริง

สุดท้าย AI ไม่ได้มาแทนเรา แต่มาเสริมให้เราทำงานได้ดีขึ้น สร้างรายได้มากขึ้น และแข่งขันได้มากขึ้น องค์กรอาจรู้จัก AI แล้ว แต่ถ้ายังไม่รู้จะเริ่มอย่างไร ลองใช้ Framework นี้เป็นจุดตั้งต้นในการลงมือ

ถ้าหากคุณคือผู้บริหาร หรือผู้นำองค์กร ไม่ได้อยากลงมือทำเยอะ แต่อยากเห็นภาพ เห็นศักยภาพในการใช้ AI เพื่อวางแผน AI Strategy ในระดับองค์กร สามารถดูรายละเอียด AI Workshop สำหรับผู้บริหารระดับสูง