หลักการบริหารธุรกิจที่ทำให้ Carabao ดังระดับโลก

“ข้อมูลคือสินทรัพย์ใหม่ ที่จะพาธุรกิจคุณโตไปได้ไกลกว่าเดิม”

แบ่งปันข้อคิดจาก Session Warrior Wisdom from Carabao ปัญญานักสู้ เสถียร คาราบาว โดย คุณเสถียร เสถียรธรรมะ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท คาราบาวกรุ๊ป จำกัด (มหาชน) คาราบาว ในงาน The Secret Sauce Summit 2024

👉 แม้จะมีคู่แข่งรายใหญ่ หรืออุปสรรคแค่ไหนก็พร้อมฝ่าฟัน

ดูเหมือนว่าทุกธุรกิจที่คุณเสถียรทำนั้นจะมีแต่เรื่องยาก แต่คุณเสถียรมองว่าเพียงแค่เริ่มต้นจากธุรกิจเล็ก ๆ ที่ทำได้ก่อน แล้วมองหาช่องทางในการทำธุรกิจใหญ่อยู่เสมอ ไม่ละเลยการมองคู่แข่ง รวมถึงมีความต้องการที่แน่ชัดก็จะไปต่อได้

👉 สูตรเอาชนะความยาก

ทุกงานมีความยากอยู่แล้ว แต่เราต้องมองหา ‘โอกาสแห่งความสำเร็จ’ เพราะคำว่ายากไม่ได้แปลว่าทำไม่ได้ และคิดไปทีละขั้นตอน เช่น ตอนทำโรงเบียร์เยอรมันตะวันแดง ก็เพียงแค่คิดว่าเบียร์เยอรมันอร่อย ควรจับคู่กับอาหารลาว แต่ปัญหาอื่น ๆ อย่างการหาพ่อครัว หรือเตรียมพร้อมในด้านต่าง ๆ เป็นเรื่องรอง ค่อยคิดทีหลังก็ย่อมได้

หรือตอนที่ทำเครื่องดื่มชูกำลังคาราบาวแดงก็เริ่มจาก Concept ก่อนว่าคนที่ดื่มเครื่องดื่มชูกำลังส่วนมากเป็นแฟนเพลงพี่แอ๊ด คาราบาวอยู่แล้ว การติดโลโก้ลงไปที่เครื่องดื่มก็น่าจะมีโอกาสดึงดูดคนเหล่านี้จึงได้เริ่มต้นทำธุรกิจนี้ แล้วค่อยแก้ปัญหาอื่น ๆ ต่อไป

👉 ใช้สัญชาตญาณในการตัดสินใจ

เพราะไม่มีใครสามารถรู้ได้ล่วงหน้าว่าธุรกิจจะประสบความสำเร็จ คุณเสถียรเลยแค่ ‘ลอง’ และ ‘เชื่อ’ ในสิ่งที่ตัวเองทำได้ อย่างกรณีของโรงเหล้าเองก็เริ่มจากการลงทุนที่ดินก่อน และมองว่าในเมื่อคุณเสถียรเป็นเจ้าของเป็นรายเดียว จึงเชื่อว่ายังมีโอกาสในธุรกิจนี้

👉 กลยุทธ์สู้ศึกด้วยความเชื่อในชัยชนะของทีม

สิ่งที่ยากที่สุดในการสู้กับผู้ประกอบการรายใหญ่ คือจะทำอย่างไรให้ทีมงานเชื่อว่าจะมีโอกาสชนะ พอทีมงานเชื่อว่าทำได้แล้ว ทีมจะเริ่มคิดกลยุทธ์ออกมาเพื่อเอาชนะคู่แข่งเอง ดังนั้นหน้าที่ของผู้นำ คือการทำให้ทีมเชื่อว่าเรามีโอกาสชนะ รู้สึกเป็นเจ้าของกลยุทธ์ แล้วค่อย ๆ ทำไปทีละส่วน เหมือนกับกลยุทธ์ที่ว่า ‘กินทีละคำ ทำทีละเมือง’

👉 อย่าไปกลัวคู่แข่งรายใหญ่เอาแต่ใช้กรอบคิดเดิม ๆ

เจ้าใหญ่มักจะไม่ได้คิดเรื่องกลยุทธ์ใหม่ ๆ เพราะเพียงแค่หน้างานที่ทำอยู่ก็อาจจะไม่ทันแล้ว ยิ่งมีกรอบคิดในการทำงานเก่า ๆ ยิ่งทำให้ติดกรอบเดิม ไม่สามารถสู้กับคู่แข่งรายใหม่ได้นอกจากเพียงแค่กีดกันคนอื่น เราจึงไม่จำเป็นจะต้องกลัวคนเหล่านี้ เพียงแค่หาช่องทางของตัวเองให้เจอก็พอ

👉 ฟังคนหน้างาน

ตอนที่ทำ CJ แล้วกำไรเพิ่มขึ้นนั้นมาจาก 2 ส่วนหลัก ๆ คือกาแฟ และสินค้ากลุ่ม Beauty ซึ่งคอนเซป 2 อย่างนี้มาจากเทรนด์ที่กำลังเป็นที่นิยมในขณะนั้นและการได้ฟังข้อมูลจากคนหน้างานจริง เพราะมองว่าตัวคุณเสถียรเองไม่ได้รู้ดีเท่ากับผู้จัดการที่อยู่หน้าสาขา

ตัวอย่างบทเรียนจากคนหน้าสาขาคือ อย่าตั้งร้านตรงทางกลับรถ เพราะว่าพอคนกลับรถก็จะเลยร้านไป ทำให้ไม่ได้กำไร หรือการตั้งร้านห่างกันไม่มากพอ ก็ทำให้แต่ละสาขา Cannibalize หรือแย่งรายได้กัน ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ไม่ได้มาจากการจ้างที่ปรึกษาแต่มาจากการฟังคนหน้างานต่างหาก

👉 รู้ว่าอะไรคือปัจจัยสำคัญที่ทำให้ธุรกิจสำเร็จ

ในกรณีของ CJ เองคือทำเลที่ตั้ง เพราะนั่นคือสิ่งที่ทำให้เกิด Traffic ดังนั้นการตั้งสาขา ก็จำเป็นจะต้องมีข้อมูล จึงเริ่มเกิดการรวมรวมข้อมูล จากนั้นนำมาวิเคราะห์และใช้ในการประกอบการตัดสินใจด้วย แต่ข้อมูลที่เก็บนั้น ก็จำเป็นจะต้องลงพื้นที่ไปเก็บเอง ไม่ใช่เชื่อแต่คนภายนอกเพื่อให้เห็นข้อเท็จจริงของการทำธุรกิจ

👉 จะแข่งขันได้ก็ต้องแตกต่าง

อีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ประสบความสำเร็จคือการ Differentiate ต้องทำให้สินค้าของเรานั้นแตกต่างมีเอกลักษณ์ และที่สำคัญ ต้องเข้าใจกลุ่มลูกค้าด้วย อย่างโรงเหล้าเองที่อยู่ในภาคเหนือก็เลือกที่จะทำเหล้าจากข้าวที่เป็นที่นิยมของคนในภูมิภาคนั้น

👉 อย่ามองข้ามจุดเล็ก ๆ น้อย ๆ

เมื่อก่อนตอนที่เริ่มทำเบียร์คือสนใจเพียงแค่การทำ Product ให้ดี แต่ไม่ได้มองถึงช่องทางการขาย ทั้งที่ตลาดของเบียร์นั้นขายอยู่ในผับ บาร์ ร้านอาหารประมาณ 70% ในขณะที่อยู่ในช่องทางร้านสะดวกซื้อและร้านโชห่วยเพียง 30% ดังนั้นจึงจำเป็นจะต้องขยายช่องทางการขายให้ครอบคลุมไปถึงลูกค้ากลุ่มอื่น ๆ ด้วย

👉 ถ้าไม่ทำก็ไม่รอด

เรื่องบางเรื่องแม้จะะเป็นเรื่องยากแต่ยังไงก็ต้องทำถ้าจะอยู่ให้รอด ในกรณีของคุณเสถียรเองก็ต้องต่อสู้กับต้นทุนของ Logistics ที่ค่อนข้างสูง เพราะมองว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องที่เป็น ‘ไฟต์บังคับ’ คือถ้าไม่ทำก็ไปต่อไม่ได้

👉 มีวินัยในการใช้ชีวิตและรู้จักอดทน

คุณเสถียรต้องออกมาทำงานตั้งแต่ช่วงที่ยังเด็ก เพราะฐานะไม่ดี แต่นั่นเป็นแรงผลักดันทำให้คุณเสถียรหันมาสนใจการศึกษาและต่อสู้เพื่อชีวิตตัวเอง พอมีเป้าหมายที่ใหญ่ การลงมือทำและการมีวินัยในการใช้ชีวิตนั้นจะทำให้ไปสู่เป้าหมายได้

รวมถึงความอดทนด้วย ไม่ว่าจะมีคนมาดูหมิ่นดูแคลนก็ต้องไม่หวั่น เพราะรู้ว่าเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่นั้นไม่ได้มาโดยง่าย แต่โอกาสนั้นมีอยู่เสมอ เราเพียงแค่รู้จักเรียนรู้ตลอดชีวิต ต้องเตรียมให้พร้อมที่จะคว้าโอกาสนั้นให้อยู่

👉 เรียนรู้จากความผิดพลาด

เราต้องรู้เท่าทันความเป็นจริง แม้ปัญหาและอุปสรรคจะเข้ามานั่นคือเรื่องจริง แต่ความเครียดและความทุกข์เป็นสิ่งที่เราปรุงแต่งขึ้นมาเอง เพราะเรามีกิเลส อยากสำเร็จจริง ต้องรู้ให้เท่าทัน แยกแยะให้ออกเพื่อจะก้าวผ่านปัญหาไปให้ได้

เช่น การลงทุนที่จีนและอังกฤษนั้นจริง ๆ แล้วก็ขาดทุน แต่คุณเสถียรก็ยอมรับความจริงว่านี่คือความผิดพลาดที่ไม่สามารถบริหารได้ ก็มองอีกแง่ก่อนว่าอาจจะยังไม่ต้องทำให้ธุรกิจกลับมามีกำไร เพียงแค่ทำให้ขาดทุนลดลงก็เพียงพอเพราะนี่คือสิ่งที่ทำได้ในขณะนี้

👉 เปลี่ยนมุมมอง หาทางดับทุกข์

ความทุกข์ในชีวิตมีมากมาย ทั้งปัญหาภายในองค์กรหรือชีวิตส่วนตัว แต่อย่าลืมว่ามีคนอีกมากมายที่อยากเป็นแบบเรา อย่างคุณเสถียรเองก็เคยเครียดมาก ๆ เรื่องงาน แต่ก็ลองปรับแนวคิดว่า ยังมีคนพูดอีกมากมายว่าอยากเป็นแบบคุณเสถียร ดังนั้นความทุกข์ที่เผชิญมันอาจไม่ได้ใหญ่โตและสำคัญขนาดนั้น เพราะชีวิตก็ยังมีแง่ดีอื่น ๆ จนคนทั่วไปอิจฉา

👉 ไม่มีอะไรที่แก้ไม่ได้ มีแต่แก้ไม่ถูก

คุณเสถียรมองว่าปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นมีทางแก้เสมอ ถ้าใครบอกว่าแก้ไม่ได้ อาจเพราะยังแก้ไม่ถูกมากกว่า เราต้องเชื่อว่าทุกปัญหาจะแก้ได้ อย่างน้อยถ้าเราแก้ไม่ได้ ก็ต้องหาคนมีประสบการณ์ หรือคนที่มีแนวคิดใหม่ ๆ มาช่วยแก้ปัญหา

👉 รุกง่ายกว่ารับ เพราะการถอยมันยากยิ่งกว่า

การถอยหรือตั้งรับจำเป็นจะต้องมีแผน มันเลยยากกว่าการรุก เพราะมันต้องทำใจยอมรับที่จะเริ่มวางมือ ผู้นำองค์กรเองก็เหมือนกัน การหา Successor นั้นยากมาก เพราะไม่มีมืออาชีพที่ไหนที่จะสามารถมาทำธุรกิจแทนเราได้ แต่เมื่อถึงเวลาที่ต้องถอย ผู้นำก็ต้อง ‘สร้างคน’ ขึ้นมาให้สามารถบริหารหรือทำงานในแบบที่เราอยากได้

👉 3 เหลี่ยมการบริหาร

ทำจริง <> คิดถูกต้อง แม่นยำ <> นำรู้แจ้ง

การบริหารจะต้องมี 3 อย่างนี้ครบ คือทั้งนำ ทำ และคิด โดย 3 อย่างนี้อาจเป็นคนละคนกันก็ได้ในช่วงแรก แต่เมื่อไหร่ที่จะเลือกผู้นำ คนนั้นจะต้องมีครบ คือต้องรู้แจ้ง เป็นคนทำจริง มีการตรวจสอบชัดเจน และสามารถคิดได้อย่างถูกต้อง หรืออย่างน้อยในทีมบริหารก็ต้องมีทั้งทีมบริหาร จัดการ และปฏิบัติการ เพียง 3 อย่างนี้อยู่เคียงกันก็เพียงพอ

📍 สุดท้ายคุณเสถียรฝากเอาไว้ว่า ผู้บริหารต้องฝึกทักษะการฟัง เพราะการฟังจะช่วยให้เราได้เรียนรู้อะไรบางอย่างตลอดเวลา และในมุมมองต่อประเทศเองคุณเสถียรมองว่าเราต้องสร้างคน และให้ความสำคัญกับการศึกษามากขึ้น แก้ปัญหา Corruption และ Rethink เกี่ยวกับประเทศ เพราะอย่างไรก็ตามเข็มนาฬิกายังคงเดินไปข้างหน้า เราเพียงต้องอย่ายอมแพ้ เตรียมตัวเองให้พร้อม และมองหาโอกาสอยู่เสมอ

---

พูดคุยกับผู้บริหารชั้นนำอย่างใกล้ชิดติดขอบโต๊ะ ! กับรายการ Chief’s Table ถอดรหัสทักษะแห่งความสำเร็จของผู้บริหารชั้นนำยุคดิจิทัล นำไปใช้ในการพัฒนาธุรกิจและการทำงานได้ทันที

รับชมครบทุกตอนได้ที่ 👉 Youtube

#Skooldio #TheSecretSauceSummit2024 #TheSecretSauce #Carabao
#CEO #Leadership #Business