By ถ้าพูดถึงเครื่องมือหรือ Framework ที่องค์กรต่างๆ นำมาใช้เพื่อช่วยให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพ หลายคนอาจคุ้นเคยกับ KPI ซึ่งถูกใช้ในองค์กรทั่วโลกรวมถึงในไทยมาอย่างยาวนาน และในช่วงหลายปีหลังมานี้อาจได้ยินคำว่า OKR ที่เริ่มเป็นที่พูดถึงกันอย่างแพร่หลาย
ชวนอ่าน OKR vs KPI มาดูกันว่าเครื่องมือทั้งสองอย่างนี้แตกต่างกันยังไง? องค์กรของคุณเหมาะกับอะไรมากกว่ากัน? ลองมาทำความเข้าใจกันให้มากขึ้น จากหลักการที่แตกต่างกันของทั้งสองเครื่องมือนี้ได้เลย
Table of Contents
วัตถุประสงค์
KPI จะเน้นการเชื่อมโยงไปถึงการทำ Performance Management หรือ การบริหารผลการปฏิบัติงานของพนักงานในขณะที่ OKR เน้นเป้าหมายทางธุรกิจเป็นหลัก ตามหัวใจสำคัญของ OKR คือเป็นการตั้งเป้าหมายของบริษัท หรือทีม แต่จะไม่ได้ใช้ในการประเมินงาน และประสิทธิภาพการทำงานของพนักงานแต่ละคน
การกำหนดเป้าหมาย
การกำหนดเป้าหมาย OKR จะเป็นลักษณะของ Top-down และ Bottom-up คือสามารถตั้ง OKR มาจากบนลงล่าง ในขณะเดียวกันก็สามารถมี feedback จากข้างล่างที่ส่งไปถึงข้างบนเพื่อปรับกันได้ด้วย ขณะที่ KPI โดยส่วนใหญ่จะเป็นการสั่งจากข้างบนลงมาข้างล่าง อยากจะได้ตัวเลขความสำเร็จแบบไหนบ้าง ก็จะกำหนดจากข้างบนลงมา
การเปลี่ยนแปลง
OKR จะมีความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงมากกว่าตามบริบทหรือสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป ในขณะที่ KPI โดยส่วนใหญ่จะมีความเปลี่ยนแปลงน้อยกว่า สิ่งที่อาจเกิดขึ้นกับองค์กรที่ตั้ง KPI เอาไว้ตอนต้นปี แล้วระหว่างปีเกิดมีเรื่องที่กระทบธุรกิจ เช่นสถานการณ์เศรษฐกิจ หรือโรคระบาด องค์กรที่ยึดมั่นใน KPI ที่ตั้งไว้จะไม่สามารถปรับตัวให้สอดคล้องกับสถานการณ์ได้ และอาจทำตาม KPI เดิมไปตลอดทั้งปี (แต่บางที่ก็มีการใช้ KPI ที่ยืดหยุ่นกว่านี้ เช่น อาจจะสามารถปรับ KPI ตอนกลางปีได้ หากสถานการณ์เปลี่ยนไป)
สำหรับ OKR โดยธรรมชาติจะมีความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงมากกว่า ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยน Business Model หรือบริบทของสถานการณ์ต่างๆ ก็สามารถปรับเปลี่ยน OKR ได้ตลอดเวลา
ความโปร่งใส
OKR จะเน้นความโปร่งใสหรือ Transparency ค่อนข้างมากกว่า KPI ด้วยความที่มีการทำงานแบบ Cross-functional หรือทำงานข้ามฝ่ายข้ามทีมกันค่อนข้างเยอะมากกว่าองค์กรที่ใช้ KPI เป็นหลัก ดังนั้นการเห็น OKR ของคนอื่นจึงจำเป็นมากในการทำงานข้ามทีมกันเพื่อให้เกิดความสอดคล้องหรือเรื่องของ Alignment ให้ไปในทิศทางเดียวกัน
ระยะเวลาต่อรอบเป้าหมาย
OKR จะเน้นเป้าหมายระยะสั้นมากกว่า KPI โดย OKR จะตั้งเป้าหมายเป็นรายปี และรายไตรมาส ซึ่งบาง Startup ที่เน้นความเร็วมากๆ ก็มีการซอยย่อยเป็นเป้ารายเดือน หรือแม้กระทั่งรายสัปดาห์
การตั้งเป้าหมาย
OKR จะเน้นตั้งเป้าหมายที่ไกล และท้าทายความสามารถ หรือ “Stretch Goal” เช่น การโตแบบ 10X หรือ ในขณะที่ KPI โดยส่วนใหญ่จะเน้นตั้งเป้าหมาย “Committed Goal” หรือเป้าหมายที่มั่นใจว่าจะไปถึงได้มากกว่า
Tips
ความแตกต่างที่ยกมาเปรียบเทียบในที่นี้อาจไม่ใช่ภาพแทนทั้งหมดของ OKR หรือ KPI ที่ใช้กันในแต่ละองค์กร ในหลายๆ ที่ก็ใช้ KPI ได้อย่างเข้ากับบริบทธุรกิจปัจจุบันมากขึ้นจนมีหลายส่วนคล้ายกับ OKR เช่นมีการตั้งเป้าหมายในระยะสั้นมากขึ้นให้สอดคล้องกับยุคปัจจุบันที่ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
ไม่มีบทสรุปว่าอะไรดีกว่ากัน แต่ต้องเลือกสิ่งที่เหมาะสมกับองค์กร เช่นหากองค์กรของคุณกำลังอยากจะทำสิ่งใหม่ที่ไม่เคยทำได้มาก่อน อยากจะตั้งเป้าหมายที่ทะเยอะทะยานมากๆ ก็อาจใช้ OKR ในการตั้งเป้าหมาย ในขณะเดียวกันในส่วนอื่นๆ ขององค์กรเช่นเรื่องของการต้องควบคุมการทำงาน แผนกที่ต้องทำเรื่อง Operation ต่างๆ การควบคุมการปฏิบัติการในการทำงานแต่ละวัน การใช้ KPI มากำหนดก็อาจเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมกว่า
ดังนั้นนอกจากจะไม่มีเครื่องมือไหนดีกว่ากัน ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในการใช้งานของแต่ละองค์กร หลายองค์กรก็สามารถใช้ทั้ง KPI และ OKR ร่วมกันได้ เช่น ในลักษะของการใช้ OKR เป็นตัวตั้งและกำหนดผลลัพธ์ไปสู่เป้าหมาย และใช้ KPI มาช่วยเป็นตัวควบคุมและคอยตรวจสอบการทำงานให้ดำเนินไปได้อย่างปกติ เป็นต้น
หากคุณอยากเข้าใจเรื่องของ OKRs แบบเจาะลึกพร้อมนำไปใช้งานจริง ของแนะนำคอร์สออนไลน์ OKRs: Objectives and Key Results คอร์สที่จะพาไปเลาะลึกเรื่อง OKRs ตั้งแต่พื้นฐานจนสามารถนำ OKRs ไปปรับใช้ได้จริง แบบครบจบในที่เดียว
ในคอร์ส OKRs: Objectives and Key Results สอนโดยคุณ พรทิพย์ กองชุน Co-founder, และ COO ของ Jitta, อดีต Country Marketing Manager ของ Google Thailand คุณจะได้เรียนรู้วิธีการนำ OKRs ไปใช้ในองค์กรได้จริง ผ่านการเข้าใจวิธีการที่ถูกต้อง และเฟรมเวิร์กที่เข้าใจง่าย จากผู้เชี่ยวชาญที่ได้ใช้ OKRs จริงในบริษัทต้นแบบอย่าง Google มาแล้วกว่า 10 ปี
หากองค์กรคุณมีปัญหาในการตั้งเป้าหมาย และขาดเฟรมเวิร์คในการให้ทุกคนขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ หรือมีการใช้ OKRs มาก่อนแต่ยังขาดความเข้าใจ ยังไม่แน่ใจว่าใช้ OKRs ได้อย่างถูกต้องแล้วหรือยัง คอร์สนี้คือคำตอบของคุณ!
แจกฟรี! OKRs Template ให้คุณสามารถนำไปเริ่มต้นปรับใช้ OKRs ในการทำงานได้จริงหลังเรียนจบ
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม หรือสมัครได้เลยที่นี่
